Sudan’da İslami eğilimli gruplar yeniden devlet ve toplumda etkin rol üstleniyor
Sudan’da devam eden geçiş süreciyle birlikte, İslami eğilimli gruplar ordu ve sivil kurumlarda yeniden etkin bir rol üstlenmeye başladı. Uzmanlara göre bu durum, ülkenin siyasi ve toplumsal istikrarı için yeni bir denge döneminin başlangıcını işaret ediyor.
Nisan 2023’te Sudan ordusu ile Hızlı Destek Kuvvetleri (HDK) arasında başlayan çatışmalar, ülkede uzun süredir geri planda kalan İslami eğilimli grupların yeniden sahneye çıkmasına zemin hazırladı. Bu dönüşüm, yalnızca askeri alanda değil, devlet kurumları ve sivil yaşamda da hissediliyor.
“Teğyir” sitesinin haberine göre, bu gruplar savaş sürecinde orduyu destekleyen ve ülkenin birliğini koruma amacı güden bir rol üstlendi. Binlerce gönüllü, orduyla koordinasyon içinde “elit birlikler” olarak adlandırılan savunma hatlarında yer aldı. Bu yapı, ülkenin güvenliğini sağlamada tamamlayıcı bir unsur haline geldi.
Ulusal Kongre Partisi’nin önde gelen isimlerinden Ahmed Harun, mevcut geçiş döneminin ardından seçimlerin yapılacağını ve ülkenin sivil yönetime döneceğini belirterek, “Sudan’ın geleceği sandıkta şekillenecek” ifadesini kullandı.
Devlet Kurumlarında Yeniden Yapılanma
Devlet kurumlarında da yeniden yapılanma süreci dikkat çekiyor. Dışişleri, yargı ve kamu yönetimi gibi alanlarda, uzun süredir görevden uzak kalan Ömer el-Beşir döneminin bazı deneyimli isimlerin yeniden göreve getirildiği bildiriliyor. Uzmanlar, bu adımların devlet tecrübesinin yeniden değerlendirilmesi ve kurumsal istikrarın sağlanması açısından önemli olduğunu ifade ediyor.
Ayrıca devlet bankaları ve resmi medya kurumlarında yapılan atamaların, ekonomik ve idari verimliliği artırmayı amaçladığı belirtiliyor. Yerel düzeyde ise, halk hizmetlerini sürdürmek amacıyla “Onur ve Hizmet Komiteleri” kurulmuş durumda. Bu komiteler, toplumsal dayanışmayı güçlendirmeyi ve temel hizmetlerin sürekliliğini sağlamayı hedefliyor.
Eğitim Alanında Katkı ve Düzenlemeler
Medeni kentinde “beraaun” adlı gruplar, eğitim alanında gönüllü faaliyetlerde bulunarak sınav süreçlerinde destek sağladı. Bu çalışmalar, savaşın etkilediği bölgelerde eğitim hizmetlerinin aksamadan yürütülmesine katkı olarak değerlendiriliyor.
Egemenlik Konseyi, 65 akademisyeni –aralarında üniversite rektörleri de bulunan– görevden aldı. Yerlerine İslami Harekete mensup isimlerin atanması, uzmanlarca “üniversiteleri yeniden şekillendirme hamlesi” olarak değerlendirildi.
Yeni atamaların, akademik verimliliği artırmak ve üniversiteleri ülkenin yeniden inşasında etkin kılmak amacıyla yapıldığı bildirildi.
Güvenlik ve Kamu Düzeni Önceliği
Ülkede süren güvenlik zorlukları nedeniyle, “HDK ile işbirliği” iddialarıyla ilgili bazı soruşturmalar başlatıldı. Yetkililer, bu adımların ulusal güvenliği koruma ve kamu düzenini sağlama amacına yönelik olduğunu belirtiyor.
Ayrıca basın mensuplarına yönelik güvenlik önlemlerinin artırılması gerektiği yönünde çağrılar yapılıyor. Son dönemde yaşanan bazı vakalar, medya çalışanlarının korunmasına yönelik yasal düzenlemelerin güçlendirilmesi ihtiyacını gündeme getirdi.
Yeni Bir Döneme Doğru
Uzmanlar, Sudan’daki bu süreci ülkenin siyasi ve idari yapısının yeniden şekillendiği bir geçiş dönemi olarak değerlendiriyor. Ordunun rolü, sivil kurumların yeniden yapılanması ve toplumun farklı kesimlerinin katılımı, Sudan’ın geleceğinde istikrar, birlik ve kalkınma hedeflerini öne çıkarıyor.
2019’da Ömer el-Beşir’in devrilmesinden sonra ilk kez, İslami hareketbugün savaşın gölgesinde bu kadar güçlü bir konuma ulaşmış durumda.



