Mısır öyle bir anlaşmaya imza attı ki, önümüzdeki 20 yıl boyunca israil’i eleştiremeyecek

İsrailli enerji şirketi NewMed Energy, Mısır’a 2040 yılına kadar doğalgaz tedarikini kapsayan rekor bir anlaşma imzaladı. Anlaşmanın, Mısır’ın işgalci İsrail’e yönelik tutumunu doğrudan etkilemesi bekleniyor.

ABD merkezli Responsible Statecraft gazetesi, işgalci İsrail ile Mısır arasında yapılan 35 milyar dolarlık gaz anlaşmasını ele aldı. Haberde, Kahire’nin enerji ihtiyacını karşılamak ve elektrik kesintilerinden kaçınmak için Tel Aviv’e giderek daha fazla bağımlı hale geldiği vurgulandı.

Habere göre, NewMed Energy şirketi ağustos ayı başında duyurduğu anlaşmayla, Mısır’a 2040’a kadar yıllık yaklaşık üç kat daha fazla doğalgaz ihracatı yapacak. Mısır hükümeti anlaşmayı “2019 mutabakatına ek bir düzenleme” olarak nitelese de, bunun işgalci İsrail tarihindeki en büyük doğalgaz ihracatı olduğu ve Kahire’nin Tel Aviv’e tehlikeli bir şekilde bağlandığını gösterdiği belirtildi.

Gazete, anlaşmanın iki ülke hükümetini derin bir siyasi bağımlılığa ittiğini yazdı. Habere göre, Mısır Cumhurbaşkanı Abdulfettah es-Sisi açısından anlaşma, iç istikrarsızlığı önlemek için gerekli olan elektrik arzını güvence altına alıyor. Binyamin Netanyahu hükümeti içinse uzun vadeli gelir, enerji piyasasında güç kazanımı ve en büyük Arap ülkesini ekonomik bağımlılıkla bağlama gibi stratejik kazanımlar sağlıyor.

Ancak Mısır için tablo zor. Son yıllarda enerji üretimi büyük oranda azaldı. Bir dönem doğalgaz ihracatçısı olan ülke, hızla düşen üretim ve artan iç talep nedeniyle sık sık elektrik kesintileri yaşıyor. Bloomberg ve uluslararası kuruluşların verilerine göre, Mısır’ın günlük doğalgaz açığı milyarlarca fit küpü buluyor, enerji ithalat faturası ise aylık yaklaşık 3 milyar dolara ulaşıyor. Sıvılaştırılmış doğalgaz ithalatı maliyetli olduğundan, işgalci İsrail’den boru hattı üzerinden sağlanan gaz en ucuz ve güvenilir kaynak olarak görülüyor.

Mayıs ayında işgalci İsrail’in Leviathan sahasındaki bakım çalışmaları Mısır’a gaz akışını geçici olarak durdurdu. Bunun üzerine Mısır hükümeti, gübre ve petrokimya sanayisinde üretim kaybını göze alarak elektrik kesintilerini önlemeyi tercih etti. Bu da Kahire’nin önceliğinin siyasi istikrar olduğunu ortaya koydu.

Haberde ayrıca, Mısır’ın işgalci İsrail’e artan bağımlılığının Filistin meselesindeki rolünü zayıflattığı belirtildi. Gazze’de ateşkes müzakerelerinin başarısız olması ve Mısır’ın hem işgalci İsrail hem de Hamas üzerindeki etkisinin azalması, Kahire’yi yalnızca çatışmanın sonuçlarını yönetmeye zorladı.

Bu durum, Hamas yöneticisi Halil el-Hayye’nin Mısır halkına “Gazze açlıktan ölmesin” çağrısıyla daha da görünür hale geldi. Çağrı, Mısır’a örtülü bir suçlama olarak yorumlandı. Kahire ise buna medya aracılığıyla sert tepki verdi; hükümet yanlısı basın Hamas’ı “ihanetle” suçladı. El-Ezher’in Gazze’deki açlığı kınayan açıklamasını geri çekmek zorunda kalması da dikkat çekti.

Gazete, bu adımların Mısır yönetiminin Gazze’deki açlıkla ilişkilendirilmekten derin kaygı duyduğunu gösterdiğini yazdı. Resmî söylemde Mısır, Refah Sınır Kapısı’nda tek başına adım atamayacağını, işgalci İsrail ile imzalanmış güvenlik anlaşmalarını gerekçe gösteriyor. Ancak Gazze’deki insani krizin büyümesiyle birlikte bu protokolleri aşarak yardım girişini hızlandırması yönünde çağrılar artıyor.

Son olarak, Mısır’ın tutumuna yönelik uluslararası hayal kırıklığının farklı başkentlere de yayıldığı ifade edildi. Hollanda’dan Tel Aviv’e kadar birçok yerde Mısır büyükelçilikleri önünde protestolar düzenleniyor. Bu da, Kahire’nin işgalci İsrail karşısında enerji bağımlılığı ile uluslararası kamuoyunun beklentileri arasında sıkıştığını ortaya koyuyor.

Kaynak: Responsible Statecraft