İran Dışişleri Bakanı Abbas Erakçi, Birleşmiş Milletler (BM) Genel Sekreteri ve Güvenlik Konseyi Başkanlığı’na gönderdiği mektupta, İsrail ve ABD’nin İran’a yönelik “düşmanca eylemlerinden” dolayı sorumlu tutulmalarını talep etti.
İran Resmî Haber Ajansı IRNA’nın aktardığına göre, Erakçi, 13-24 Haziran 2025 tarihleri arasında “İsrail’in İran’a yönelik gerçekleştirdiği saldırılarla” ilgili daha önce BM’ye sunduğu mektuba atıf yaparak Güvenlik Konseyi’ni “uluslararası barış ve güvenliği sağlama” yönündeki temel görevini yerine getirmeye çağırdı.
Erakçi mektubunda, 13 Haziran’da başlayan saldırıların BM Şartı’nın 2. maddesinin 4. fıkrasını açıkça ihlal ettiğini ve bu süreçte kasıtlı olarak sivil yerleşim bölgeleri, altyapı ve sivillerin hedef alındığını belirtti.
Ayrıca, bazı hastane ve yardım merkezlerinin doğrudan hedef alınmasının “uluslararası insancıl hukukun ağır ihlali” olduğunu vurgulayan Irakçi, enerji altyapısının da tahrip edildiğini ve günlük hayatın sekteye uğratıldığını bildirdi.
İran’ın Kum, Erak, Natanz ve İsfahan kentlerinde Uluslararası Atom Enerjisi Ajansı (UAEA) denetimindeki nükleer tesislerin de saldırıya uğradığını hatırlatan Erakçi, bu durumun BM Şartı, Nükleer Silahların Yayılmasının Önlenmesi Anlaşması (NPT) ve UAEA kararlarının ihlali anlamına geldiğini kaydetti.
Mektupta, İsrail ve ABD'nin saldırılarla;
-
Yaşam hakkını (Medeni ve Siyasi Haklar Uluslararası Sözleşmesi madde 6),
-
Güç kullanma yasağını (BM Şartı madde 2/4),
-
Egemenliğe saygı ilkesini,
-
İç işlerine müdahale yasağını,
-
Ulusal kader tayin hakkını
gibi uluslararası hukukun temel kurallarını ihlal ettiği ifade edildi.
Erakçi ayrıca, söz konusu saldırıların çok sayıda BM üyesi devlet ve uluslararası kuruluş tarafından da şiddetle kınandığını belirtti. Bu kuruluşlar arasında Bağlantısızlar Hareketi, Şanghay İşbirliği Örgütü, BRICS, BM Şartı'nı Savunan Ülkeler Grubu, Arap Birliği, Körfez İşbirliği Konseyi ve İslam İşbirliği Teşkilatı yer aldı.
“Tazminat ödensin, sorumlular cezalandırılsın”
Erakçi, BM Güvenlik Konseyi’nin 24. maddesi uyarınca “barışı koruma görevini” yerine getirmesi gerektiğini vurgulayarak, 39. madde kapsamında İsrail ve ABD’nin saldırgan olarak tanınmasını ve oluşan zararlar için tazminat ödenmesini talep etti.
Saldırı emrini veren siyasi ve askeri liderlerin bireysel cezai sorumluluğunun da bulunduğunu ifade eden Irakçi, “Bu saldırı, uluslararası hukukun temel sütunlarına yönelik küstahça bir ihlaldir. Görmezden gelinmesi BM sisteminin meşruiyetini zedeler, uluslararası hukuk düzenini tehdit eder ve dünya barışını tehlikeye atar” ifadelerini kullandı.
