Avrupa'da yükselen İslam karşıtlığı: Burka ve peçe yasakları

Müslümanların giyim şekillerine müdahale, Avrupa ülkelerinde günden güne artıyor. Son olarak, İsviçre'de burka/peçe yasağı, yapılan halk oylamasında yüzde 51,2'lik oranla kabul edildi. Peki, diğer Avrupa ülkelerinde durum ne?

Avrupa'da yükselen İslam karşıtlığı: Burka ve peçe yasakları

Aşırı sağ, neredeyse Avrupa'nın tamamında yükselişte. Bu yaklaşımın tetiklediği İslam karşıtlığı da etkilerini artırarak hissettirmeye devam ediyor. 

Avrupa'da yaşayan Müslümanlar, fiziki saldırıların yanında, kendilerini hedef alan kamusal yasaklarla da mücadele etmeye çalışıyor.  

Söz konusu yasakların belki en görünür olanı ise “yüzü örtme” ya da başka bir ifadeyle burka/peçe yasağı.

Fotoğraf: Reuters

İsviçre

Son olarak İsviçre'de, aşırı sağcı İsviçre Halk Partisi (SVP) üyelerinin de bulunduğu "Egerkinger Komitee" adlı grubun öncülük ettiği inisiyatif ile ülke genelinde peçe yasağı referandumu düzenlendi.

Yaklaşık 5,5 milyon seçmenin olduğu ülkede 2 milyonu aşkın kişi sandık başına gitti. Peçe yasağı yüzde 51,2'lik oy oranıyla kabul edildi.

Yasağın muhatabı çok az

8,6 milyon nüfuslu ülkede, halkın yalnızca yüzde 5'ini oluşturan Müslümanlara yönelik bu yasağın gündeme getirilmesi, referandumun amacının esasında sosyal baskı kurmak olduğu şeklinde yorumlandı.

Müslümanların çoğunu Türk, Boşnak ve Kosovalıların oluşturduğu İsviçre'de, Luzern Üniversitesinin yaptığı bir araştırmaya göre, burka kullanan Müslüman bulunmazken nikap giyenlerin sayısı ise sadece 30.

Fransa

Fransa, Nisan 2011'de, halka açık yerlerde yüzün tam örtülmesini yasaklayan ilk ülke oldu. Dönemin Cumhurbaşkanı Nicolas Sarkozy, peçenin Fransa'da "hoş karşılanmadığını" söylemişti.

2016'da ise tesettür mayolarına yönelik tartışmalar gündeme geldi. Başbakan Manuel Valls, "Burkini" diye adlandırılan mayoların "kamusal alanda siyasal İslam'ın onaylanması" anlamına geldiğini ifade etti ve bunların da giyilmesi yasaklandı. (Bu yasak daha sonra yüksek mahkeme kararıyla kaldırıldı)

Fransa'nın söz konusu yasakları, İslam karşıtlığının aleni birer örneği olarak kayıtlara geçti.

Belçika

Yüzün tam örtülmesi, Belçika Temmuz 2011'de yasaklandı. İlgili kanun, kamusal alanda kişinin kimliğini gizleyen her türlü kıyafetin kullanımını yasakladı.

Aralık 2012'de, Belçika Anayasa Mahkemesi, yasağın kaldırılmasına yönelik itirazları reddetti. 2017 yılında ise söz konusu kanun, Avrupa İnsan Hakları Mahkemesince onaylandı.

Ülkede öğretmen, polis, hakim ve diğer çeşitli memuriyetlerde başörtüsü kullanımı da yasak.

Danimarka

Danimarka’da 1 Ağustos 2018’de yürürlüğe giren “Örtünme Yasası” kapsamında kamusal alanda yasaklanan peçe ve burka giyen kadınlara 10 bin krona (yaklaşık 9 bin TL) kadar idari para cezası uygulanıyor.

Kopenhag'da, burka giyenlere verilen cezalara karşı düzenlenen bir protesto. Danimarka, 2018. | Fotoğraf: AFP

Hollanda

Hollanda'da "burka yasağı", 1 Ağustos 2019 tarihinde yürürlüğe girdi.

Bu kapsamda kişilerin eğitim ve sağlık sektörü, toplu taşıma araçları ve devlet dairelerinde yüzlerini tanınmayacak şekilde tekstil, maske veya kask gibi unsurlarla kapatması yasaklandı.

Almanya Başbakanı Angela Merkel, 2016 yılında yaptığı açıklamada, peçenin ülkede yasaklanması gerektiğini söylemişti.

Ülkedeki 16 eyaletin en az yarısında öğretmenlere başörtüsü yasağı uygulanıyor; Hessen'de bu yasak memurları da kapsıyor. Güney Bavyera eyaletinde ise 2017'de alınan kararla okullarda, oy merkezlerinde ve devlet dairelerinde yüzün tam örtülmesi yasaklanmıştı.

Avusturya

Avusturya'da peçe/burka yasağı Ocak 2017'de kabul edildi. Yasak, aynı yıl ekim ayında yürürlüğe girdi. Buna göre, vatandaşların okul, mahkeme gibi kamusal alanlarda peçe/burka kullanımına izin verilmemesi kararlaştırıldı.

Bulgaristan

Bulgaristan parlamentosu, Ekim 2016'da kadınların kamuya açık yerlerde yüzlerini örtmesini yasaklayan kanunu onayladı.