İşgalci İsrail Ordusu’ndan “7 Ekim Fiyaskosu” raporu: Beş kritik kırmızı hata ortaya çıktı

İşgalci İsrail ordusu, 7 Ekim 2023’teki başarısızlığını incelemeye devam ediyor. Son olarak Genelkurmay Başkanı Yardımcısı Eyal Zamir, “Turgeman Komisyonu”nun rapor sonuçlarını açıkladı. Rapora göre beş temel başarısızlık “kırmızı” kategoride sınıflandırıldı; bu hatalar ciddi sorunlar ve çıkmazlar içeriyor. Komisyon, “siyasi sorumluluk”, “bireysel hatalar” ve “generaller arası çatışmalar” konularına girmemeyi tercih etti.

Yedioth Ahronoth gazetesinin askeri muhabiri Yoav Zeitun’un haberine göre, ordu tarafından yürütülen 25 soruşturmanın beşi “kırmızı” olarak tanımlandı. Bu araştırmalar, Hamas’ın 7 Ekim sabahı düzenlediği saldırı sırasında yaşanan istihbarat ve güvenlik zafiyetlerini inceliyor. Emekli Tümgeneral Sami Turgeman başkanlığındaki komisyonun toplantısı saatler sürdü; sert tartışmalar ve karşılıklı eleştiriler yaşandı. Toplantıya, savaşın ilk saatlerinden itibaren Gazze’de görev yapan generaller de katıldı.

Zeitun’un aktardığına göre Zamir, ilk kez “devlet düzeyinde” değil, “disiplinler arası dış bir araştırma komisyonu” kurulması gerektiğini savundu. Daha önce hem kendisi hem de selefi Herzi Halevi, Yüksek Mahkeme Başkanı’nın atayacağı üyelerden oluşan ve devlet yasalarıyla yetkilendirilecek bir “devlet soruşturma komisyonu” çağrısında bulunmuştu. Ancak Başbakan Binyamin Netanyahu, Knesset kürsüsünden yaptığı açıklamada, “halkın yarısının karşı çıktığı” böyle bir komisyon kurmayı düşünmediğini duyurdu.

Turgeman Komisyonu, Nisan 2024’ten beri çalışıyor. Üç emekli generalin yanı sıra eski albaylar ve diğer uzmanlardan oluşan ekip, Genelkurmay’ın talimatıyla yürütülen soruşturmaları inceledi. Orduda, Halevi’nin Mart 2024’te bu soruşturmaları başlatma kararı almasıyla birlikte, araştırmalara duyulan güvenin sarsıldığı ifade edildi. Komisyon, geçmişte 2018 Gazze sınırındaki şiddetli gösterilerle ilgili soruşturmaları da yeniden ele alma kararı aldı.

Komisyon, savaşın ilk günü boyunca yürütülen 44’e yakın muharebe incelemesine girmedi; ancak istihbarat hataları, savaş öncesi gece yaşananlar, güney komutanlığının performansı ve operasyonel planlamalar gibi temel konulara odaklandı. “Nahal Oz, Be’eri, Nir Oz, Nova Festivali” gibi bölgelerdeki çatışmaların incelendiği raporda, ordunun yıllardır süregelen kurumsal zaafları, kara birliklerinin düşen etkinliği ve ordu–polis arasındaki koordinasyon eksiklikleri vurgulandı.

Genelkurmay’ın 25 ayrı incelemesi; hava kuvvetleri, teknoloji ve lojistik birimleri, güney komutanlığının istihbaratı, Gazze’ye yönelik savunma konsepti, sınır engelleri ve iç cephe savunma planlarını kapsıyor. Ayrıca Hamas’a karşı kuvvet inşası, operasyonel planlama, keşif, insansız hava araçlarıyla mücadele, 8200 biriminin bilgi toplama faaliyetleri ve birimler arası entegrasyon da incelendi.

Rapor, Güney Komutanlığı’nın sadece “saldırıyı önleyememekle” değil, saldırıya karşı uygun tepki planı üretememekle de başarısız olduğunu belirtiyor. Acil durum planlarının, Hamas’ın geniş çaplı ve ani bir işgaline yanıt vermekten uzak olduğu, sınırdaki açıkları kapatma veya yerleşimlerdeki sivillere destek verme operasyonlarını içermediği tespit edildi.

Hava Kuvvetleri de sert biçimde eleştirildi. Komisyon, birimin insansız hava araçları, düşük irtifa planörler ve Hamas’ın kullandığı dron tehditlerine karşı hazırlıksız olduğunu, sınır gözetleme sistemlerinin çökmesine yol açan bu unsurları öngöremediğini bildirdi.

Komisyonun sonuç bildirgesine göre 7 Ekim başarısızlığının altı ana nedeni bulunuyor:

1. Stratejik ve operasyonel gerçeklik arasındaki algısal kopukluk,

2. Gerçek tehdidi kavrayamayan istihbarat zafiyeti,

3. Gazze çevresindeki saldırı planına karşı önleyici hazırlığın yokluğu,

4. Zayıf kurumsal ve operasyonel kültürün yerleşmesi,

5. Tehdit algısı ile operasyonel tepki arasındaki derin uçurum,

6. 7 Ekim gecesi karar alma süreçlerindeki bozulma.