Filistin`deki İslâmî Hareketler
Strateji, Düşünce ve Analiz Merkezi, Filistin ile ilgili genel bilgiler sunmakta ve Filistin`de bulunan İslâmî Hareketleri incelemektedir.
1- FİLİSTİN'İN COĞRAFİ KONUMU VE İSLAM ÖNCESİ DURUMU
Muhittin Ay
Filistin, adını milattan önce 12. yüzyılda kavimler göçü sırasında deniz yoluyla buraya gelen Filist'lerden alır.
Bölgenin coğrafi konumu açısından stratejik bir noktada olması ve üç büyük dinin mensupları tarafından kutsal kabul edilmesi bölgenin haritasının net olarak ortaya çıkmasına engel olmuştur.
Ortadoğu'nun bu kadim ülkesinin sınırları geçmişten günümüze kadar sorunlu olmuştur. Bugün işgal altında olan Filistin toprakları İsrail tarafından Gazze ve Batı Şeria şeklinde iki bölgeye ayrılmıştır. Bu iki bölgeyi birbirine bağlayan kara parçası mevcut değildir. Oysaki Filistin, İslami kaynaklarda Şam ile Mısır arasında Ürdün'ü de içine alacak şekilde başlıca şehirleri Kudüs, Askalan, Gazze, Amman, Yafa, Remle ve Beyt Cibrin olarak tanımlanmıştır.
İslami kaynakların çizdiği haritaya karşı günümüzde Filistin, Ürdün nehrinin batısından Akdeniz'e kadar uzanan Batı Şeria ve Gazze ile birlikte İsrail'in üzerine kurulduğu bütün topraklar olarak bilinmektedir.
Kadim Filistin topraklarındaki ilk yerleşim faaliyeti Kudüs şehrindeki Mescid-i Aksa'nın inşası ile başlamıştır. İslam kaynaklarında Kâbe'den sonra inşa edilen ilk mescid, Mescid-i Aksa olarak bilinmektedir. Mescid-i Aksa Kur'an-ı Kerim'de “kendisini ve çevresini mübarek kıldığımız mescid” şeklinde ifade edilmiştir.
Filistin topraklarına M.Ö. 3000 yılında Arapların atalarından Yabusiler'in yerleştiği yine M.Ö. 2000'li yıllarda ise Nemrut'un zulmünden kaçan Hz. İbrahim'in yerleştiği tarihi kaynaklarda mevcuttur. Kudüs, M.Ö. 1479 yılında Mısır Firavunlarının idaresine geçmiş buradaki İbranîler Mısır'a sürülmüştür. İsrailoğullarının Filistin'e tekrar dönüşü M.Ö. 1250'de 2. Ramses ve Hz. Musa döneminde gerçekleşmiştir. İsrailoğulları ile Filistinliler arasındaki savaşlar Hz. Davud zamanında İsraillilerin zaferi ile neticelenmiştir. Hz. Davut'un vefatından sonra oğlu Hz. Süleyman zamanında İsrailoğulları bütün Filistin'e hâkim olmuşlardır. İsrailoğulları en parlak dönemlerini Hz. Süleyman döneminde yaşamış ancak onun vefatından sonra devlet ikiye bölünmüştür. Çeşitli milletlerin saldırılarına uğrayan İsrail krallığı M.Ö 597'de Nebukadnazar tarafından yakılarak 538'de Pers hükümranlığı altına girmiş, 332'de Büyük İskender şehri alıncaya kadar Perslerin yönetiminde kalmıştır. Persler ve Bizanslılar arasında egemenlik mücadelesine sahne olan bu topraklar Miladi 1. Asırda Bizans egemenliği altına girmiştir. 624'te tekrar Sasaniler tarafından işgal edilen bu topraklar 629 yılında Bizans imparatoru Heraklios tarafından ele geçirilmiştir.
