BAE parmağı şüphesi: Captagon, Sudan’daki savaşı nasıl besliyor?

Sudan’ın başkenti Hartum’un kuzeyindeki Ceyli Sanayi Bölgesi’nde, terk edilmiş ve yarım kalmış binaların arasında, Sudan güvenlik güçleri ülke tarihinin en büyük yasa dışı Captagon üretim tesislerinden birini ortaya çıkardı. Uzmanlara göre bu gelişme, Suriye merkezli uyuşturucu ekonomisinin Sudan’daki iç savaşa uzanan yeni ve tehlikeli bir boyuta taşındığını gösteriyor.

Mayınlı alan ve silahlı korumalar

Ele geçirilen tesis, daha önce Hızlı Destek Kuvvetleri’nin (HDK) kontrolünde bulunan çevresi mayınlarla çevrili ve sivillerin yaklaşmasının silahlı kişilerce engellendiği kapalı bir alanda yer alıyor. “Middle East Eye” tarafından yapılan saha araştırmasına göre, fabrikada Captagon üretimi için özel olarak tasarlanmış beş makine bulunuyor. Bu makineler, saatte bin adetten fazla uyuşturucu hap üretebilecek kapasitede.

İki makine – bir tablet presi ve endüstriyel mikser – baskın sırasında aktif halde bulunurken, diğer üç cihaz hâlâ ahşap sevkiyat kutularında monte edilmemiş şekildeydi.

Suriye bağlantılı kimyasal maddeler

Tesisin içinde ayrıca veteriner takviyesi ve hayvan elektrolit karışımı olarak etiketlenmiş beyaz tozlar bulundu. Üzerlerinde “Hi-Pharm” gibi Suriyeli markaların yer aldığı bu ürünlerin, aslında Captagon üretiminde kullanılan kimyasal hammaddeler olduğu düşünülüyor. ABD merkezli Newlines Enstitüsü’nden araştırmacı Caroline Rose, bu maddelerin ve ekipmanların, Suriye’de Esad rejiminin çöküşü sonrası kapatılan laboratuvarlarla büyük benzerlik taşıdığını belirtti.

Rose, “Hammaddelerin veteriner ürünü olarak ambalajlanıp Sudan’a sokulduktan sonra hap formuna dönüştürülmesi, düşük maliyetli ama etkili bir yöntem,” dedi.

Suriye’den Sudan’a uzanan uyuşturucu hattı

2024 sonuna kadar, dünya Captagon üretiminin merkezi olarak Suriye'yi işaret ediyordu. Ancak Esad rejiminin zayıflaması ve yüzlerce üretim tesisinin kapatılmasıyla oluşan boşluğu, Nisan 2023’ten bu yana iç savaşın pençesindeki Sudan doldurmuş görünüyor.

Sudan polisi, HDK’nin Captagon’u savaşçılarına uyanıklık sağlamak için kullandığını ve fazlasını sivillere veya kaçakçılara satarak bu maddeden savaş finansmanı sağladığını açıkladı.

Dubai ve Kızıldeniz hattı

Fabrikadaki makinelerden birinde bulunan kargo etiketi, cihazın Birleşik Arap Emirlikleri’nin Dubai kentindeki bir lojistik firması aracılığıyla gönderildiğini ortaya koydu. Söz konusu firma yorum yapmazken, uzmanlar Dubai’nin bölgesel lojistik merkezi olarak bu tür yasa dışı ticaretin bağlantı noktalarından biri olabileceğini belirtiyor. Ayrıca, Abu Dabi yönetiminin HDK’ye silah ve ekipman desteği verdiğine dair iddialar, bu bağlantıyı daha da dikkat çekici hâle getiriyor.

Sudan Uyuşturucuyla Mücadele Polisi’nden Tuğgeneral Celaleddin Hamza, “Elde edilen deliller, Sudan sınırlarını aşan ve Suriye ile Körfez ülkelerine kadar uzanan organize bir kaçakçılık şebekesine işaret ediyor,” dedi.

Captagon’un rotası: Körfez limanları

Sudan’dan üretilen Captagon’un nihai hedefi resmi olarak açıklanmasa da, ülkenin Kızıldeniz’e olan coğrafi yakınlığı ve Körfez ülkelerine erişiminin kolaylığı, bu pazarları cazip kılıyor. Daha önce Cidde, Dammam ve Napoli gibi limanlarda hayvan yemi veya elektronik ekipman içine gizlenmiş Captagon sevkiyatları ele geçirilmişti.

Bu durum, Sudan’daki üretimin Suriye merkezli eski ağların doğrudan devamı olabileceği ihtimalini güçlendiriyor. Aynı ekipmanlar, benzer ambalajlar ve profesyonel kaçırma yöntemleri, üretimin tesadüfi değil, örgütlü bir yapı tarafından yürütüldüğünü gösteriyor.

“Captagon artık savaşın bir silahı”

Araştırmacı Caroline Rose, “Sudan’daki bu faaliyetler, ‘yalnız kurtlar’ın işi değil. 2022’den bu yana benzer tesislerin tekrar tekrar ortaya çıkması, Suriye’deki eski Captagon ağlarıyla yapısal bir bağlantıya işaret ediyor,” dedi. Rose, bu uyuşturucunun yalnızca gelir kaynağı değil, aynı zamanda savaşın bir aracı olduğunu belirtti: “Milisler Captagon’u hem savaşçılara güç vermek hem de savaşı finanse etmek için kullanıyor.”

Sonuç olarak, Sudan’daki Captagon üretimi sadece iç güvenlik sorunu değil; Ortadoğu’da çöken devlet yapıları, silahlı gruplar ve sınır ötesi kaçakçılık ağlarının kesiştiği bir “bölgesel savaş ekonomisi”nin ürünü olarak değerlendiriliyor. Her üretilen hap, Sudan’ı içten içe yakan kirli savaşın yeni bir cephesi oluyor.

Kaynak: gulfnews24.net